Του Κυριάκου Kατζουράκη*
Σήμερα στο Αιγαίο άλλη μια βάρκα βούλιαξε με κάποιους που προσπάθησαν για μια καλύτερη ζωή, μάλλον κανείς δεν σώθηκε. Aνθρωποφύλακες έγραφε ο Περικλής τότε στη δικτατορία, ανθρωποαναλώσιμα είναι η νέα λέξη που γεννάει η δημοκρατία μας τώρα. Όσοι επιζούν στοιβάζονται σε μια περιοχή Transit - no mans land ή μάλλον στο τίποτα, στην απαξίωση κάθε ανθρώπινης έκφρασης. Στοιβάζονται πραγματικά και νοητικά σε έναν χώρο ανυπαρξίας, σα να πνίγηκαν κι αυτοί. Θυμάμαι τα μάτια ενός Αφρικανού στον «Δρόμο προς τη Δύση» που προσπαθούσε να περιγράψει στην κάμερα την ανάμνησή του από το σιδερένιο αμπάρι του πλοίου που λαθροταξίδεψε μέχρι να φτάσει εδώ, στο απόλυτο σκοτάδι για μέρες. Τα μάτια του ήταν απόντα στην περιγραφή του, βαθιά μέσα του ήξερε ότι είχε αρχίσει να γλιστράει στο τίποτα. Το μαύρο υγρό αμπάρι ήταν ένα μικρό δείγμα της ανυπαρξίας που ένιωθε στο γκέτο της οδού Πάτμου. Ποτέ δεν έχουμε χρόνο να δούμε αυτά τα μάτια και ποτέ δεν θα ανακαλύψουμε τους θησαυρούς τους. Μια Δύση στερημένη από οράματα, μύθους, μπερδεμένη σε νομίσματα φούσκες, μετοχές, επενδύσεις κεφαλαίων, που κατρακυλάει στη δική της φυλακή, τον νεορατσισμό, τους αλόγιστους εξοπλισμούς, την αστυνομοκρατία, την απόλυτη σιωπή στα καθημερινά θύματα του πολέμου, τον επερχόμενο νεοφασισμό, την αβίωτη ζωή στις τσιμεντουπόλεις, την αναξιοκρατία. Αυτός είναι ο μονόδρομος, ο παράδεισος που προσελκύει τα στίφη των προσφύγων των κάθε μορφής πολέμων. Πριν από δέκα χρόνια προσπάθησα να καταγράψω τον φόβο τους στην ταινία μου. Ήταν το τέλος της χρηματιστηριακής αισιοδοξίας στα άπληστα μάτια μας, μάτια ξεπουλημένα, αδιάφορα και καιροσκοπικά. Τώρα, ο φόβος υπάρχει σχεδόν σε όλους όσους κατοικούν εδώ. Αυτό όμως που βλέπω είναι το ακριβώς αντίθετο, ένα τεράστιο Transit για όλους. Ένα κύμα προσφύγων που ούτε το φανταζόμαστε, ένα δικό μας κύμα που θα κατακλύσει τον ορίζοντα χωρίς περιθώρια και διακρίσεις. Εμείς χτίσαμε το δικό μας Transit γερό και απόρθητο. Εμείς οι ίδιοι καταφέραμε να είμαστε ξένοι στον τόπο μας. Εμείς διαλέξαμε την απομόνωση, τη γρήγορη ζωή με κοινωνικές στάμπες Αρμάνι και Μερσεντές. Εμείς αποκοπήκαμε από την ιστορία μας και αντί να δοξάζουμε, αντλούμε έμπνευση από τα έργα μας, δανειζόμαστε τα πάντα, χρήματα, αισθητική, κουλτούρα. Εμείς ξεπουλάμε όσο όσο το ίδιο μας το σπίτι. Εμείς δημιουργήσαμε τους νεόπτωχους της Ευρώπης που ζουν σε συνθήκες Transit.
*Ο Κ. Κατζουράκης είναι ζωγράφος και καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών του ΑΠΘ.
No comments:
Post a Comment