Το πρόβλημα είμαστε εμείς

Πηγή : Καθημερινή

Tης Τασουλας Καραϊσκακη

Δεν είχαμε προετοιμαστεί για μια τόσο πλατιά και αιφνίδια αποκάλυψη. Οτι θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας χώρος όπου θα κινούμασταν αποδεσμευμένοι από προκαταλήψεις, στεγανά, διακρίσεις, ακόμη και όρους, κανόνες... Ενα αχανές δίκτυο όπου το πνεύμα μας θα έβρισκε ένα νέο «σπίτι», μαζί σύμπαν και καταφύγιο. Το βαφτίσαμε απόλυτη δημοκρατία. Αφεθήκαμε, χωρίς προπέτασμα προστασίας, στον εικονικό παράδεισο. Και ξεχάσαμε ότι όποια κι αν είναι η νέα «γεωγραφία» ιδεών, ενδιαφερόντων, γνώσης, διασκέδασης, ο άνθρωπος δεν μπορεί να κατασκευάσει μέσα της άλλο από το είδωλό του. Από το διπλό πρόσωπό του. Ξεχάσαμε ότι, στο Ιντερνετ, όπως σε κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα, χωράει και το καλό και το κακό. Οτι στο Ιντερνετ, δεν υπάρχει μόνο ελευθερία, αλλά και αλυσίδες.

Το πρόβλημα είναι ότι μόλις παρουσιάστηκε η σκοτεινή του όψη, μόλις άνοιξε ο αθέατος ασκός με τις συμφορές (ιοί, χάκερς, προγράμματα dialers που υπερχρεώνουν μυστικά τηλεφωνικούς λογαριασμούς, κλέφτες προσωπικών δεδομένων, και παιδεραστές, πλανευτές, απατεώνες, αγύρτες, «πειρατές»...), ο πλέον αμύθητος θησαυρός γνώσεων και μαζί το πιο μαζικό φόρουμ στην ιστορία της ανθρωπότητας, γέμισε τέρατα και σκιές. Εγινε απαγορευμένος τόπος για παιδιά. «Δεν θα μπεις μόνος στο Ιντερνετ», όπως έλεγαν παλιά «Δεν θα βγεις μόνος το βράδυ»... Οι σύγχρονοι εφιάλτες, δεν εκτυλίσσονται πλέον σε έρημα πάρκινγκ και σκοτεινές γωνιές, αλλά σε επιτηρούμενα παιδικά και εφηβικά δωμάτια όπου από τη «μαγική» οθόνη ξεπετάγονται μαζί με τους Αγγέλους και Δαίμονες.

Αίφνης το Ιντερνετ έγινε ο μέγας διαφθορέας. Από σχολείο δημοκρατίας μετατράπηκε σε σχολή εγκλήματος. Η λέξη «μεταφορά» (καλής ή κακής πληροφορίας) μπερδεύτηκε με τη λέξη «διασπορά» (δόλου, ακολασίας). Και όμως το Ιντερνετ δεν είναι ούτε, αποκλειστικά, παράδεισος, ούτε κόλαση. Είναι και τα δύο μαζί, όπως ο κόσμος μας.

Το Ιντερνετ, ως επικοινωνιακό μέσο έχει συνταρακτικές δυνατότητες. Αλλ’ αυτές δεν το καθιστούν αυτόματα Δούρειο Ιππο ούτε της άμεσης δημοκρατίας, ούτε της επόμενης κοινωνικής επανάστασης, ούτε της έκλυσης ή της καταστροφής. Εξαφάνισε τις αποστάσεις και έκανε την επικοινωνία μαζική, αλλά παραμένει μέσο. Ενα μέσο ελεύθερης έκφρασης, το οποίο σφραγίζεται από τη νοοτροπία των ανθρώπων που το χρησιμοποιούν. Αντανακλά όλα τα κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά στερεότυπα, όλες τις τάσεις, τις αντιφάσεις μας. Δεν έχει έρθει από το υπερπέραν, είναι κατασκεύασμα των ανθρώπων. Η σχεδόν μαγική οικουμενική εξισωτική δύναμή του είναι μύθος. Η χρήση του καθορίζεται απόλυτα από το πολιτιστικό κεφάλαιο του καθενός.

Ούτε απρόσβλητο είναι από τις παρεμβάσεις των κυβερνήσεων. Το μεγαλύτερο εργαλείο ενημέρωσης που είχε ποτέ στα χέρια του ο άνθρωπος, ενώ ενισχύει τη δημοκρατία, ταυτόχρονα «επιτρέπει» τις κοινωνικές ανισότητες, τον αυταρχισμό, τη λογοκρισία. Οπως η μέχρι τώρα εμπειρία έχει δείξει (βλέπε Κίνα), κάθε ιδέα ή αγαθό μπορεί να τεθεί υπό τον στενό έλεγχο της εξουσίας.

Το Ιντερνετ είναι μια απελευθερωτική τεχνολογία. Ακριβώς επειδή οι χρήσεις του είναι ελεύθερες, μεταφέρει όχι μόνο τα φωτεινά, πρωτοπόρα, ριζοσπαστικά, αλλά και τα σκοταδιστικά μηνύματα. Ωστόσο ο κίνδυνος για τη δημοκρατία δεν έρχεται από την τεχνολογία, αλλά από τα πολιτικά συστήματα.

Το πρόβλημα δεν είναι το Ιντερνετ, το πρόβλημα είμαστε εμείς